Họa sĩ Lê Phổ (2/8/1907 - 12/12/2001). Ông sinh tại thôn Cư Lộc, xã Nhân Chính, huyện Từ Liêm, phủ Hoài Đức, tỉnh Hà Đông nay thuộc phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân, Hà Nội, cha ông là quan đại thần Lê Hoan, tuổi thơ của ông không được hạnh phúc và ông mồ côi mẹ lúc 3 tuổi và tiếp tục mồ côi cha khi ông 8 tuổi. Năm 1925 họa sĩ Lê Phổ trúng tuyển vào khóa 1 Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương. Ông được giáo sư Vietor Tardieu một họa sĩ am hiểu sâu sắc các trường phái nghệ thuật Châu Âu giảng dạy và được xếp vào nhóm sinh viên “tinh hoa” của khóa học. Ông từng là giảng viên tại trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, là họa sĩ bậc thầy Việt Nam và trên thế giới theo trường phái lãng mạn, ông cũng là một trong tứ kiệt trời Âu của nền hội họa Việt Nam (Phổ - Thứ - Lựu - Đàm). Năm 1929 ông cùng các họa sĩ Vũ Cao Đàm, Mai Trung Thứ đã tổ chức một buổi triển lãm tranh tại Hà Nội, đây là triển lãm đầu tiên của ông.

Về phong cách vẽ tranh của ông được chia làm hai giai đoạn, từ vẽ tranh lụa, ông chuyển sang vẽ tranh sơn dầu, từ việc vẽ tranh thận trọng, dè dặt, được ông chuyển qua một hình thái phóng khoáng và mạnh mẽ hơn, ông có kinh nghiệm thực tế và kiến thức chuyên sâu lên tác phẩm của ông kết hợp rất tốt trường phái Đông Tây. Thời kỳ đầu ông chủ yếu vẽ trên chất liệu lụa, các tác phẩm được ông thường xuyên sử dụng gam màu lạnh, đậm nguyên chất, các đường nét kết hợp một cách mềm mại và uyển chuyển, những mảng không gian lặng, lạnh lùng, mong manh tinh vi kỹ thuật trong từng nét bút. Những năm sau này tranh ông mang phong cách Châu Âu đượm buồn, thanh tao và huyền bí. Cho đến năm 1940 ông lại chuyển sang trường phái Hậu Ấn Tượng và bỏ qua mọi chuẩn mực của phái Cổ Điển. có thể nói tác phẩm của ông chứa một tình cảm sâu đậm với quê hương, điểm nhấn trong các tác phẩm của ông là người phụ nữ Á Đông với đủ mọi sắc thái, cung bậc tình cảm và phong cách , có lúc biểu lộ sự quyến rũ và huyền bí, có lúc lại toát lên sự lịch thiệp, duyên dáng, nền nã tất cả như được ông thổi hồn vào và trở nên đầy sắc thái và sống động, nó thể hiện sự tự do, hân hoan trong sáng và đẫm chất hoa mỹ trong từng nét vẽ. Trong suốt cuộc đời mình dù định cư tại Pháp nhưng ông luôn hướng về quê hương đất nước. Khi tuổi đã cao, họa sĩ Lê Phổ đã tặng 20 tác phẩm của mình cho Bảo tang Mỹ thuật Việt Nam, đây cũng là sự bày tỏ lòng biết ơn sâu nặng của ông với quê hương.

Văn nghệ Hà Tĩnh trân trọng giới thiệu một số các tác phẩm tiêu biểu của họa sĩ Lê Phổ:

Đời sống gia đình

Cô gái trẻ trong vườn hoa

Thiếu nữ bên hoa mẫu đơn

Thiếu nữ và hoa

Hai chị em trên ban công

Thiếu nữ choàng khăn

Thiếu nữ và hoa

Hoài cố hương

Anh Ngọc (Tuyển chọn và giới thiệu)