26-07-2020 - 06:34

Cung trầm ở nghĩa trang Trường Sơn

Ngày thương binh liệt sĩ (ngày 27 tháng 7) là một ngày lễ kỉ niệm được tổ chức hàng năm nhằm tưởng niệm về những người thương binh, liệt sĩ của đất nước. Ngày lễ này được ghi nhận như là một biểu hiện của truyền thống uống nước nhớ nguồn, đền ơn đáp nghĩa, ăn quả nhớ kẻ trồng cây ở Việt Nam. Văn nghệ Hà tĩnh hân hạnh giới thiệu tản văn Cung trầm ở nghĩa trang Trường Sơn của nhà thơ Nguyễn Ngọc Phú.

Đến nghĩa trang Trường Sơn, đứng trước hàng ngàn bia mộ tôi có cảm giác như đó là những phím đàn trắng ngân vọng vào bầu đàn đất nước hợp âm của bản giao hưởng “Bài ca không quên”. Trường Sơn, có nhà thơ ví đó như là con đê trên bán đảo. Trường Sơn, mà nhà thơ Tố Hữu đã từng viết: “Trường Sơn đông nắng, tây mưa – Ai chưa đến đó như chưa hiểu mình”. Một Trường Sơn bướm trắng bay lèn đá năm nào bây giờ tôi đến đây vẫn thấy con suối khô dập dìu những đàn bướm trắng như những linh hồn trắng. Và tiếng ve kéo cật nứa như úp mặt vào cây lại nhớ những anh lính trẻ: “Vào mặt trận khi mùa ve đang kêu" (Hoàng Nhuận Cầm). Cánh võng Trường Sơn bắc hai đầu nổi nhớ, cánh võng ấy giờ vẫn còn chung chiêng ở góc nhà những người lính Trường Sơn thời hậu chiến. Trường Sơn hùng vĩ , Trường Sơn bao la và Trường Sơn thật gần gũi dựng dậy bao ký ức, ký thác ....
Tôi bồi hồi đứng dưới tán cây bồ đề xòe rộng. Lá bồ đề nhà Phật mang hình trái tim và rơi theo hình lượn sóng như tiếng chuông linh thiêng gõ nhịp lan rộng và vọng mãi. Không một chút day dứt, tuy có chút bâng khuâng nhưng lan tỏa đồng cảm cộng hưởng của hợp âm tình yêu đất nước. Màu trắng tinh khôi trên mỗi ngôi mộ như không phải màu vôi mà như những trang giấy trắng dang dở đang lật ra. Ai sẽ viết lên đó, ai sẽ khắc lên đó những dòng ký ức thời gian. Còn bao ngôi mộ chưa tìm ra tên người. Còn bao hài cốt còn nằm trong hẽm núi ...

Nghĩa trang Trường Sơn

Nghĩa trang Trường Sơn quy tụ những người đồng đội cùng quê nằm cạnh bên nhau. Tôi bồi hồi đọc tên những khu mộ với các địa danh quen thuộc khắp mọi miền đất nước. Từ miền xuôi lên miền ngược phần lớn tuổi đời còn rất trẻ, họ dừng lại tuổi 20 mãi mãi . Vì thế mà hoa rừng ở đây như tươi tắn hơn, tiếng suối ở đây trong vắt hơn . Và nắng – màu nắng mật ong, nắng ngọt. Các anh vẫn trong đội hình hành quân đánh giặc, các ngôi sao trên đầu mộ chí như sao trên mũ không tắt bao giờ. Mà sao trưa nay những khóm hoa sim ở nghĩa trang Trường Sơn tím thế - Một màu tím thủy chung bền bỉ, khiêm nhường. Những quả sim chín mọng mật rưng rưng chắt chiu trên đất cằn đá sỏi. Mật của cây hay mật của đất đai nơi này khi mà dấu gậy trường Sơn vẫn còn hằn in trên đỉnh dốc núi cao khi mà “Bài ca Trường Sơn”vẫn còn ngân vang : “Đêm nay ta đi Trường Sơn lộng gió – Trời vắng trăng sao nhưng trong tim rực lửa” . Tôi có cảm giác những viên sỏi trắng nhỏ như những cúc áo ai đó vừa rơi trên nền tấm áo cỏ xanh – Cỏ cũng chính là màu ngụy trang cuối cùng của đất. Cơn mưa giông trưa nay sao mà oi bức thế. Vòm trời như nén lại, sấm ran từng hồi, mây đùn lên ngổn ngang từng khối. Rồi rào rào mưa ngở như tiếng đất đổ ngày nào trong trận bom lại bất ngờ tạnh phắc. Mưa ở nghĩa trang Trường sơn là mưa “ Đền cây” mưa lộc. Tôi nghe bác quản trang bảo : Những đêm mưa dông bất chợt trong sấm chớp lóe lên như nghe được cả dàn đồng ca đang hát, tiếng người dục dã hành quân . Khúc hát nơi đây là khúc hát bè trầm. Trầm và lặng thầm như đất đai sông núi. Chợt một sắc cầu vồng hiện lên sau cơn mưa. Ôi sắc cầu vồng tháng 7 bắc từ quá khứ đến hôm nay, bắc từ hiện tại đến tương lai, bắc từ mất mát đến vẹn nguyên, bắc từ mặt đất khát khao đến không gian rộng lớn mở ra bao khát vọng. Trường Sơn như là một điểm hẹn, điểm tựa.
Xin hãy thắp nén nhang lên đầu nghĩa trang, lên đầu ngọn gió cho khói hương trầm thơm lan tỏa mọi vùng, lan tỏa trong không gian bởi mỗi tấc đất khe núi nơi này đều ẩn chứa bao máu xương đồng đội Chợt ngân vọng trong tôi “ Khát vọng Trường Sơn” trong thơ Nguyễn Hữu Quý: “Nằm kề bên nhau những ngôi mộ giống nhau – Mười nghìn bát hương – Mười nghìn ngôi sao cháy – Mười nghìn tiếng chuông rung trong im lặng – Mười ngìn trái tim neo ở đầu nguồn”. Vâng, cung trầm tháng 7 ở nghĩa trang Trường Sơn là tiếng chuông ngân vang trong lòng người, là nốt lặng ân tình với bao thương mến ....

Nguyễn Ngọc Phú

. . . . .